Uit Bouwen aan de Nieuwe Aarde 2024-3
Hoe gaat het met de katholieke charismatische vernieuwing in Nederland? Als je ziet wat er gebeurde in de weken voor Pinksteren en in het Pinksterweekend, dan is dat best veel. Is er in 2025 nog veel meer mogelijk?
Iedereen kon dit jaar in zijn of haar eigen bisdom een met CHARIS verbonden gebedsbijeenkomst meemaken. Op basis van reacties van deelnemers en organisatoren volgt hier een impressie.
Pools, Nederlands en Oekraïens
Op zaterdag 11 mei verzorgde de Gemeenschap Galilea een hele middag en avond in Helmond. Er waren zo’n tachtig mensen bijeen. Bij het bidden gingen ook Anton en Nellie Ruiter voor in gebed, twee mensen van het eerste uur van charismatische vernieuwing in katholiek Nederland.
Bij het bidden over mensen werden sommigen zo door de Geest geraakt dat ze niet konden blijven staan maar gingen ‘rusten in de Geest’, zoals dat wel wordt genoemd. De spreker, pater Krzysztof Czerwionka uit Polen, die de Gemeenschap Galilea heeft gesticht en over deze mensen bad zonder ze aan te raken, houdt niet van specifieke aandacht voor dit rusten in de Geest. Maar het gebeurde gewoon en het was goed.
Pater Krzysztof: “Herinner ik mij iets wat de Heilige Geest mij ooit gevraagd heeft en waar ik toen niet op in ben gegaan?”
In de gespreksgroepen liet pater Krzysztof nadenken over de vraag: Herinner ik mij iets wat de Heilige Geest mij ooit gevraagd heeft en waar ik toen niet op in ben gegaan. Een vraag om te onthouden, want bijna iedereen kon wel iets noemen. Die groepsgesprekken waren in het Pools, Nederlands en Oekraïens, zodat de verschillende deelnemers ieder in de taal van hun hart konden meespreken.
Zeldzaam mooie verjaardag
De volgende noveenbijeenkomst was in Utrecht, met als voorganger priester Koos Smits, die op die dag 80 jaar werd! De parochiële zondagse eucharistieviering begon met de intocht van een kleurrijke zingende dansende Afrikaanse, Surinaamse stoet gelovigen, jong en oud. Na de viering kregen we een lunch aangeboden en waren er in de ontmoetingsruimte allerlei spontane gesprekken. De tuin naast die ruimte werd ook bezocht, want - zoals priester Koos aan het einde van de viering had getipt - de palmboom die daar staat, daarin bloeit nu een bloem. De jarige schreef zelf na afloop: “Ik beleefde het als een zeldzaam mooie verjaardag, allereerst de Heilige Mis met zang en versiering, dan de gezellige informele lunch en de prachtige aanbidding.”
In gebedsgroep en app-groep
Op de maandagavond had het noveengebed een verrassende uitwerking in Baarlo in de Connect-in-Him-groep (zie 2024-3, pag. 4).
Dinsdagavond vond in Oosterhout de wekelijkse gebedsgroep van Chemin Neuf plaats. Door de aankondiging van deze noveen nam ook een aantal mensen van buiten de groep aan de avond deel.
Pater Emmanuel, die deze gebedsgroep leidt, had de PDF van het CHARIS-noveengebedsboekje ook in hun app-groep gedeeld. Daardoor konden de deelnemers alle dagen meebidden en nadenken over de aansporingen van paus Franciscus ten aanzien van charismatische vernieuwing. Ook twee zusters van de ‘Kommel-gemeenschap’ in Maastricht hadden op die manier het hele noveengebed meegedaan.
Vreugdevolle erkenning
Op woensdagavond waren er noveen-bijeenkomsten in Maastricht en Beverwijk. Het thema van die dag was Eenheid in verscheidenheid.
In Maastricht las priester Bartholomé van Oudheusden aan het begin van de gebedsavond het betreffende citaat van paus Franciscus voor: “Eenheid houdt geen uniformiteit in, het betekent niet allemaal hetzelfde doen of denken. Het betekent ook geen verlies van identiteit. Eenheid in verscheidenheid houdt integendeel in: een vreugdevolle erkenning en aanvaarding van de verschillende gaven die de Heilige Geest aan ieder schenkt.” Aansluitend werd er in verbondenheid met CHARIS krachtig gebeden om de Heilige Geest, was er lofprijzing, Woordverkondiging en zegen. Deze gebedsavond was via de livestream van De Kommel te volgen en nu te zien via https://youtu.be/Lja3ZRApi9A
Verantwoordelijkheid nemen
In Beverwijk bracht Marlies van der Lelij in het kader van de maandelijkse lofprijsavond de teksten van het CHARIS-noveenboekje naar voren. Er waren ongeveer dertig deelnemers. Pastoor Henk Niesten kon vanwege zijn zwakke gezondheid niet meer voorgaan in een voorafgaande eucharistieviering, maar hij was wel aanwezig bij de gebedsavond. Dat was twee weken voordat hij op 31 mei overleed. Hij had actie ondernomen om ervoor te zorgen dat de maandelijkse lofprijsavonden in de Apostelkerk na zijn overlijden door konden gaan. Dat doen ze met Clara ten Hacken op blokfluit, Dick Hogenhout op piano en Ton Kerssens op drums. Ton is lange tijd landelijk voorzitter geweest van de Stichting Bouwen aan de Nieuwe Aarde (nu Stichting KCV).
Nieuwe manier
Donderdagavond kwamen ongeveer vijfentwintig mensen samen in citykerk Het Steiger te Rotterdam, waar op Tweede Pinksterdag ook de landelijke open dag zou plaatsvinden. Peter van Voorst schreef: “Het was een combinatie van de noveen en een eucharistieviering, waarin plebaan Hagen voorging. Het geheel werd een geconcentreerde, devote avond, mede door de geweldige band en de zang van Shirley, die ons leidde in de aanbidding en lofprijzing. Na afloop hadden we een korte maaltijd en een fijne ontmoeting. Voor veel mensen van ons was het bidden van de Pinksternoveen op deze manier met dit noveenboekje nieuw, maar we hopen dit volgende jaar absoluut weer te doen!”
Andersheid en gemeenschap
Vrijdagavond kwamen ruim dertig mensen in Groningen samen, onder wie twee priesters en de bisschop, mgr. Van den Hout. En er waren ook drie deelnemers via Zoom.
Een van de gebedsgroepleden vertelde hoe hij veranderd was door de Heilige Geest. Op aandringen van zijn moeder volgde hij als jongen een vorming tot leven in de Geest.* Hij kreeg zin om de Bijbel te lezen en Jezus werd het centrum van zijn leven.
De avond werd gepresenteerd door Frannie Homburg, die citeerde uit het boek Gemeenschap en andersheid van de Grieks- orthodoxe theoloog Ioannis Zizioulas. Andersheid is een woord dat de vertaalster van dat boek in het Nederlands introduceerde. Andersheid geeft treffend weer hoe anders en verschillend de bijeenkomsten en mensen zijn tussen wie CHARIS onderlinge gemeenschap probeert te bevorderen. Je leert jezelf pas kennen in een gemeenschap waarin je de andersheid van de ander ervaart en je leven erdoor verrijkt wordt.
Bisschop Van den Hout
Aan het einde sprak bisschop Ron van den Hout een kort woord, voordat hij de zegen gaf. “Met Pasen leren we dat Jezus met ons meeloopt. Maar dat is niet genoeg, daarom bidden we om de Heilige Geest.” Een treffende manier om aan te geven wat de uitstorting van de Heilige Geest met Pinksteren toevoegt aan het sacrament van het doopsel. Bisschop Van den Hout wist toen nog niet dat paus Franciscus hem ruim een maand later het veel grotere bisdom Roermond zou toevertrouwen.
Over die noveenavond te Groningen schreef Mark Borst: “De reacties van de deelnemers waren zonder uitzondering positief en er is denk ik wel behoefte aan dit soort bijeenkomsten. We zijn dan ook van plan om in ieder geval nog een keer dit jaar zo'n avond te organiseren, misschien aan het einde van het jaar.”
Pinkstervigilie in Amsterdam
Geheel anders was weer de laatste bijeenkomst in deze CHARIS-Pinksternoveen op zaterdagavond: de Pinkstervigilieviering in de ‘Papegaaikerk’ aan de Kalverstraat te Amsterdam. Het is een viering die gewoon in het missaal staat, maar in tegenstelling tot de vergelijkbare Paaswake zelden in een parochie gevierd wordt. Helaas. Iemand die de aankondiging van deze viering zag staan, ging ernaar toe en was zeer onder de indruk, zo vertelde ze in Rotterdam. Een van de leden van Gemeenschap Emmanuel, die deze vigilie had georganiseerd, verwonderde zich erover waarom er niet veel meer reclame voor was gemaakt. We hebben haar uitgenodigd er een artikel over te schrijven, als stimulans voor anderen om deze viering ook te gaan vieren op de vooravond van Pinksteren.
Kees Slijkerman
Uit Bouwen aan de Nieuwe Aarde 2024-3