Terugblik, na een maand, op Brighton '91*
Jos Oorsprong o.p.
Zojuist heb ik al mijn aantekeningen nog eens doorgelezen die ik tijdens de inleidingen op het congres maakte. Nu ik de inhoud ervan rustig op mij kan laten inwerken zonder dat ik afgeleid word of vermoeid raak door een overvloed van geluid om mij heen, besef ik pas ten volle hoeveel genadevolle overwegingen mij daar werden aangereikt. Steeds cirkelen deze rond de heilige overtuiging dat onze christelijke boodschap vraagt om verkondigd te worden. Ze is bestemd voor alle mensen van alle tijden en niet zomaar een boodschap, maar bepalend voor de zin van het menselijk leven. Zo spreekt ze ons over God die zijn Zoon tot ons gezonden heeft om ons naar waarheid vrij te maken. Hij is de 'Heer', de enige. Er is geen ander.
Treffend werd dit eigenlijk al aangegeven door het opschrift boven de ingang van het congrescentrum. Daar werd niet indrukwekkend meegedeeld dat hier een wereldconferentie plaats vond, maar heel simpel stond daar te lezen: 'Jesus is Lord'. Daar ging het over op het congres. Opdat de wereld dit moge weten en geloven!
'Jesus is Lord'. Deze geloofsovertuiging bond ons, congresgangers, zo verschillend als we waren, weldadig samen. In theorie erkenden wij elkaar natuurlijk allang als christenen, maar deze realiteit ook werkelijk ondergaan en beleven, dat voegt een dimensie toe. Je beseft de werkelijkheid en de diepte van Gods bezig zijn met allen die Jezus als hun 'Heer' belijden en door Hem hun leven laten beheersen. Ze zien Hem als de diepste waarde in hun leven, de vaste grond waarop zij staan.
Dit diepste, die vrede en de vreugde van Christus, bij elkaar bespeuren, dat maakt je enerzijds stil van ontroering, maar doet je anderzijds ook graag de kans aangrijpen om daar uiting aan te geven. Wie intens blij is, wil dit ook zingend en bewegend laten merken. Massaal en onder vakkundige leiding gebeurde dit in Brighton. Indrukwekkend was dat vooral, wanneer je je realiseerde dat je dit samen deed met christenen uit ruim honderd landen, afkomstig uit sterk verschillende culturen en kerkgemeenschappen. Wonderlijk! Een puur Pinkstergebeuren: de Heilige Geest die mensen in eensgezindheid en liefde samenbrengt!
De welhaast stormachtige wijze waarop dit samen zingen en lofprijzen soms gebeurde, werd me wel eens te veel. De onmacht die ik dan voelde om daarin mee te gaan, deed me op zulke momenten meer de toeschouwer dan de deelnemer zijn. Jammer was dat natuurlijk wel, maar ik denk dat hierbij meespeelde zowel mijn voorkeur voor wat meer meditatieve muziek en zang alsook mijn zorg om geen vreemde te worden voor wie door zo veel uitbundigheid alleen maar wordt afgestoten. Dan trap ik bijna automatisch op de rem. Een soort reli-popfestijn hoeft voor mij niet.
Helemaal op de rem stond ik, toen we op een middag in een workshop gevraagd werden te gaan staan en zo hard mogelijk, zeg maar schreeuwend, uit te roepen 'Jesus is Lord'. Als dat evangelisatie moet voorstellen, dan loop ik hard weg, heel hard, en velen met mij, denk ik. Je dient evangelisatie mijns inziens niet met het hanteren van dwingerige methoden, evenmin als met de instelling 'Als de Bijbel maar geciteerd wordt'!
Al speelden dit soort gevoelens en gedachten nog wel eens door mij heen, de boventoon voerden zij zeker niet. Veeleer was ik diep geraakt door de bewogenheid om Christus en zijn evangelie waarvan dit hele congres doordrongen was. Bij alle verschillen vond men elkaar duidelijk in de overtuiging dat waar de Heilige Geest zelf geen onderscheid blijkt te maken en in alle Kerken werkzaam is, wij niet dwars mogen gaan liggen. Evangelisatie is ons aller opdracht, waarbij we niet tegenover elkaar, maar naast elkaar dienen te staan, wars van alle wantrouwen of competitiegedachte. Alleen in wederzijds respect en onderlinge liefde, en elkaar helpend waar nodig, kan evangelisatie vruchtbaar zijn. Ontroerend in dit verband was de vergeving die we als Kerken elkaar vroegen en gaven voor veel leed elkaar aangedaan.
Het was Jezus zelf die zijn leerlingen de opdracht gaf heel de wereld over te gaan en het evangelie te verkondigen. Waar dit herhaaldelijk ter sprake kwam, trof mij bij een inleiding bijzonder de uitspraak: 'eigenlijk is het onmogelijk om echt in Christus te geloven zonder te branden van verlangen om te prediken en te getuigen'. De spreker haalde hierbij de woorden uit Handelingen 26,16 aan: 'Zie, Ik stel u aan tot dienaar en getuige'. Precies deze tekst is het die ik zesendertig jaar geleden op mijn priesterprentje liet afdrukken. Nog steeds voel ik mij er sterk door aangesproken, en ik zag haar op dit moment dan ook geheel in de lijn van de bedoeling van dit congres: in de kracht van de Geest inspirerend met elkaar omgaan 'opdat de wereld moge geloven'.
Ten slotte denk ik heel dankbaar terug aan een ervaring op de vooravond van het congres, toen wij in de kapel van het 'Croy'-huis biddend en luisterend samen waren. Op een gegeven ogenblik klonk een woord van de Heer dat enkele plaatsen áchter mij uitgesproken werd als komend uit het tabernakel vóór mij. Ik onderging het als een mogen beluisteren van Christus die mij persoonlijk aansprak op mijn roeping het zaad van de Blijde Boodschap uit te dragen. Het was als een herhaling van het 'Zie, Ik stel u aan tot dienaar en getuige'. Een genadevolle ervaring die me altijd bij zal blijven en die ook een bevestiging voor mij was waar ik de laatste tijd vaak getuig van mijn geloof in de werkelijke tegenwoordigheid van Christus in de Eucharistie.
Op de thuisreis terug in mijn slaapkamer in het 'Croy'-huis wachtte mij een laatste verrassing. Ineens drong het tot me door dat het schilderijtje boven mijn bed de afbeelding was van een zaaier die in de vroege morgen aan het zaaien is. Ik zag en beluisterde er dezelfde opdracht in, die aan de vooravond van de reis uit het tabernakel tot me geklonken had: het zaad van Gods woord niet te laten verstikken, maar het uit te strooien. Het onderstreepte nog eens de reden waarom we in Brighton samen waren: 'OPDAT DE WERELD MOGE GELOVEN'.
*Brighton '91 = een internationaal oecumenisch charismatisch congres in Engeland, georganiseerd door ICCOWE (International Consultation on World Evangelisation).
Uit Bouwen aan de Nieuwe Aarde 1991-5