Jan van Beeck ofm
Katholieken besteden speciale aandacht aan Maria. Kun je dat ook met charismatische vernieuwing in verband brengen?
Maria heeft een bijzondere relatie met de heilige Geest. Iedereen die een relatie met de heilige Geest heeft, kan iets in haar herkennen.
Waagstuk
In de Charismatische Vernieuwing willen we ons openstellen voor de werking van de heilige Geest. Dat is een waagstuk, want we weten van tevoren niet wat de heilige Geest in ons en met ons gaat doen. Ook Maria stelde zich open voor de heilige Geest. De engel zegt tot Maria: 'De heilige Geest zal over je komen en de kracht van de Allerhoogste zal je als een schaduw bedekken.' Maria antwoordt hierop: 'De Heer wil ik dienen: laat er met mij gebeuren wat u hebt gezegd' (Lucas 1,35.37).
Als Maria op bezoek komt bij haar familielid Elisabet, lezen we: 'Toen Elisabet de groet van Maria hoorde, sprong het kind op in haar schoot; ze werd vervuld met de heilige Geest' (Lucas 1,41). Het lijkt niet toevallig dat Elisabet juist op het moment dat Maria haar groet, vervuld wordt met de heilige Geest. Als je iemand ontmoet die vervuld is van de heilige Geest, kan het zijn dat je meteen door de Geest geraakt wordt.
Jezus levert de Geest over
Maria staat bij het kruis als Jezus sterft, zo lezen we in het Evangelie van Johannes. Maar Johannes zegt niet dat Jezus sterft; hij zegt: 'Hij boog zijn hoofd en gaf de geest' (Johannes 19,30). Ofschoon de Nieuwe Bijbelvertaling hier 'geest' met een kleine letter schrijft, bedoelt Johannes wel degelijk de heilige Geest. In die tijd had 'de geest geven' nog niet de betekenis van sterven. Johannes schrijft trouwens letterlijk dat Jezus de Geest overleverde. Jezus levert hier dus de Geest over, in de eerste plaats aan Maria en de anderen die onder het kruis staan.
Misschien is het goed dit even toe te lichten. Dat Jezus de Geest geeft, is de vervulling van wat Johannes al aankondigt in 7,37-39: 'Op de laatste dag, het hoogtepunt van het feest, stond Jezus in de tempel, en hij riep: "Laat wie dorst heeft bij mij komen en drinken! Rivieren van levend water zullen stromen uit het hart van wie in mij gelooft, zo zegt de Schrift." Hiermee doelde hij op de Geest die zij die in hem geloofden zouden ontvangen; de Geest was er namelijk nog niet, want Jezus was nog niet tot Gods majesteit verheven'. Met 'tot Gods majesteit verheven' bedoelt Johannes: gestorven.
Noveen voor Pinksteren
Maria is ook aanwezig als de beginnende Kerk vurig en eensgezind bidt in verwachting van de heilige Geest, tijdens de negen dagen (anders gezegd: de noveen) tussen Hemelvaart en Pinksteren (zie Handelingen 1,13-2,4). In dat gezelschap was zij waarschijnlijk degene die het langste ervaring had met de heilige Geest: meer dan dertig jaar.
Charisma's bij Maria
In Maria zien we ook een aantal charisma's, gaven die we ontvangen doordat de heilige Geest in ons werkt. Ik noem er enkele:
- geloof: 'Gelukkig is zij die geloofd heeft dat de woorden van de Heer in vervulling zullen gaan' (Lucas 1,45). Ook spreekt het van geloof dat Maria op de bruiloft van Kana zegt: 'Doe maar wat hij [Jezus] jullie zegt, wat het ook is' (Johannes 2,4).
- geestelijk moederschap: zij is niet alleen moeder van Jezus, maar ook moeder van de geliefde leerling: 'Toen Jezus zijn moeder zag staan, en bij haar de leerling van wie hij veel hield, zei hij tegen zijn moeder: "Dat is uw zoon," en daarna tegen de leerling: "Dat is je moeder." Vanaf dat moment nam die leerling haar bij zich in huis' (Johannes 19,26-27).
Omdat elke christen de geliefde leerling van Jezus is, ervaren veel christenen dat Maria ook hun moeder is.
- lofprijzing: lees de lofzang van Maria, die we naar het beginwoord in de Latijnse vertaling gewoonlijk het Magnificat noemen (Lucas 1,46-55).
- tongentaal: Maria hoort bij de groep waarvan Lucas zegt: 'allen werden vervuld van de heilige Geest en begonnen op luide toon te spreken in vreemde talen, zoals hun door de Geest werd ingegeven' (Handelingen 2,4).
Model
Maria is voor ons een model. Wij zijn geroepen om op onze manier te doen wat zij deed: ons openstellen voor de werking van de heilige Geest, moeder van de Heer worden (zie Matteüs 12,50), de Geest die in ons is zijn werk laten doen, God prijzen om zijn grote daden, en met anderen bidden om de vervulling van de heilige Geest.
Voor ons bidden
In de Katholieke Kerk geloven we dat we ook Maria kunnen vragen om als een moeder met ons en voor ons te bidden. Zeker wanneer wij samenkomen om te bidden om vervulling met de heilige Geest.
Zie ook: Catechismus van de Katholieke Kerk 484-511 en 963-975.
De Bijbelcitaten zijn uit de Nieuwe Bijbelvertaling 2004.
Uit: Bouwen aan de Nieuwe Aarde 2013-3